Adıyaman Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 37º-45º kuzey enlemi ile 38º-17º doğu boylamı üzerinde yer alır. Yüz ölçümü 761.400 km² olan ilin rakımı 669 m.dir. Doğuda Atatürk Barajı Gölü ve Diyarbakır, batıda Kahramanmaraş, güneyde Atatürk Barajı ve Şanlıurfa, kuzeyde Malatya İlleri ile çevrilidir.

İlimiz Adıyaman, tarihi ve kültürel değerlerinin yanı sıra tarımsal potansiyeli açısından da Güneydoğu Anadolu bölgesinin önemli illeri arasındadır.

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile birlikte ilimize yapılan yatırımların artışı, tarımsal üretimde yeni teknikler ile birlikte makine kullanımının yaygınlaşması ilimizdeki tarımsal üretimi son yıllarda olumlu yönde etkilemiştir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının destekleme politikaları da bu sürece olumlu katkı sağlayan önemli faktörlerdendir.

Özellikle 2007 yılından sonra Doğrudan Gelir Desteği (DGD) uygulamasının sonlandırılarak, doğrudan tarımsal üretimi teşvik eden destekleme politikalarının benimsenmesi, tüm Türkiye de olduğu gibi Adıyaman ilimizde de sadece büyük arazi sahiplerinin değil küçük ölçekli tarımsal işletmelerin de bu destek pastasından önemli pay almalarını sağlamıştır.

TARIM ARAZİLERİNİ DEĞERLENDİRME:

İlimiz sınırları içerisinde Kamu Kurumları, Özel Kuruluşlar ve kişilerce müracaatı yapılan tarım dışı amaçlı arazi kullanımları için yapılan çalışmalar kapsamında nazım, mevzi imar planları, sanayi alanları, yerleşim alanları, akaryakıt istasyonları, konaklama tesisleri, maden ocakları, toprak ocakları, fabrika yerleri, tarımsal tesisler, malzeme ocakları, TEDAŞ tesisleri ve Hidro Elektrik Santralleri (HES) vb. müracaatlar için arazi etütleri yapılmış, rapor ve haritalar hazırlanmıştır. İl Müdürlüğümüz, İl Toprak Koruma Kurulu ve Bakanlığımızın onayından sonra talep eden kişi, kurum ve kuruluşlara görüş bildirilmiştir.

-Tarım dışı arazi kullanımı izni için:

Yapılan başvuru Sayısı (adet) : 48

Sonuçlanan (adet) : 40

İl Müdürlüğümüze gönderilen dosyalarındaki eksik belgeler vb. nedenlerden dolayı 8 adet dosya sonuçlandırılamamıştır.

Etüdü Yapılan Arazi Miktarı Toplamı (ha) : 507,78

Kanun kapsamında izin verilen alan (ha) : 251,1

-Kanun kapsamında tarımsal amaçlı yapılar için 10 (on) adet başvuru yapılmış olup, bunların 7 (yedi)'si sonuçlanmıştır. Diğer 3 (üç) dosya ise dosyalarındaki eksik belgeler vb. nedenlerden dolayı dosya sonuçlandırılamamıştır.

-Kanun kapsamında, tarımsal faaliyetlerin ekonomik olarak yapılabileceği parsel büyüklüklerinin belirlenmesi, ifrazların (ayırma) belli ölçülerde sınırlandırılması, satış yoluyla bölünmenin engellenmesi yoluyla işletmeye yeter büyüklükteki parsellerin korunması ve oluşturulması (tevhit) hedeflenmektedir. İl Özel İdaresi ve Tapu Müdürlüklerinin bu yöndeki görüş talepleri ile ilgili olarak,

Yapılan başvuru Sayısı : 11

Sonuçlanan : 11

- Kanun kapsamında İl Müdürlüğümüze, vasıf değişikliği ve hisseli satışlar ile ilgili yapılan müracaatlar değerlendirilerek sonuçlandırılmıştır.

TARIMSAL PROJELER

1.GENÇ ÇİFTÇİLERİN EĞİTİMİ PROJESİ

Genç Çiftçilerin Eğitimi Projesi; kırsal kesimde yaşayarak tarımsal faaliyet içerisinde bulunan 15 - 30 yaş arası atılgan, girişimci, yeniliklere açık, meraklı olmaları ve bu niteliklerine haiz bölgelerinde örnek çiftçi vasıflarını artırmak, eğitim ve yayım konularında diğer çiftçilere yardımcı olmak amacıyla 2012 yılında Gerger İlçesi Güzelsu Köyünden bir çiftçi, Merkez İlçe Dışbudak Köyünden bir çiftçi olmak üzere iki genç çiftçi Adana Tarımsal Eğitim Merkezinde eğitime alınmıştır. 21 Ekim - 13 Aralık 2013 tarihleri arasında Şanlıurfa ilinde yapılacak eğitime bir genç çiftçimiz katılacaktır.

2. BAKANLIK PROJELERİ

Gap eylem planı kapsamındaki illerde süt sığırcılığı yatırımlarının desteklenmesi projesi dahilinde ilimizde 31.12.2012 tarihi itibarı ile 9 yatırımcımız; 1.190 adet hayvandan müteşekkil işletmelerini16.426.681,15 TL yatırımları karşılığında kurarak 4.900.706,75 TL hibe desteği almışlardır. Proje kapsamında yürütülen tüm yatırımlar tamamlanarak faaliyete girmiştir.

3.Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Tarafından Yürütülen 2012 Yılı Bakanlık Yatırım Projeleri

2012 yılında uygulanan projelerin tamamı tarım sektöründe olup, uygulama alanı Adıyaman Merkez ve İlçeleri kapsamaktadır. 2012 yılı yatırım projelerinin toplam program yılı ödeneği 5.150.327,00 TL dir. Gelen Ödenek2.575.163,00 TL.' dir.
Tarımsal Kooperatifler
 

KOOPERATİF TÜRÜ SAYISI ORTAK SAYISI

Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 46 3.616

Sulama Kooperatifi 9 343

Su Ürünleri Kooperatifi 6 135

Toplam 62 4.094

1163 Sayılı Kooperatifler Kanununa Göre:

BİRLİK ADI ORTAK SAYISI

Adıyaman Bölgesi Tarım Kooperatifleri Birliği 28

4631 Sayılı Hayvan Islahı Kanununa Göre Kurulmuş Birlikler:

BİRLİK ADI ORTAK SAYISI

Adıyaman Arı Yetiştiricileri Birliği 379

Adıyaman İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 113

Adıyaman İli Damızlık Koyun-Keçi Yet. Birliği 37

5200 Sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa Göre:

BİRLİK ADI ORTAK SAYISI

Gölbaşı İlçesi Süt Üreticileri Birliği 421

Adıyaman İli Süt Üreticileri Birliği 21

1- Adıyaman İli Kahta İlçesi S.S. Akıncılar Beldesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Bakanlığımızca yürütülen ;Genel Bütçe Kaynaklı Yatırım Projesi kapsamında 'Ortaklar Mülkiyetinde 180 Başlık(30 AileX6Baş) Damızlık Sığır Yetiştiriciliği Projesi' Programa alınmış olup, 1796.332,00 Bakanlığımızdan kredi tahsis edilmiştir.

Kooperatifin uygulamakta olduğu proje için kademeli ve kontrollü yapılan çalışmalar neticesinde 477.750,00 TL hak ediş düzenlenmiştir.

2- Adıyaman Merkez İlçesi S.S. Yeşiltepe Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kuruluşu tamamlanmıştır.

3- Adıyaman Merkez İlçesi S.S. Yedioluk Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kuruluşu tamamlanmıştır.

4- Adıyaman İli Merkez, Kahta, Sincik, Gerger, Samsat, Çelikhan İlçeleri ve bağlı köylerde ikamet eden çiftçiler bir araya gelerek Süt Üreticileri Birliği kuruluşu tamamlanmıştır.

5- Adıyaman Gölbaşı İlçesi S.S. Yaylacık Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kuruluş işlemleri devam etmektedir.

6- 6111 Sayılı Kanunun kapsamında müracaat eden; Merkez S.S. Kayatepe Köyü, S.S. İndere, Ahmethoca ve Akçalı Köyleri, Besni İlçesi S.S. Suvarlı Beldesi ve Gölbaşı İlçesi S.S. Küçükören, Haydarlı ve Çatalağaç Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin muaccel hale gelen borçlarının yeniden yapılandırılması çalışmalarıyla ilgili Borçlarının zamanında ödenmesi hususlarında çalışmalar devam etmektedir.

7- Tarımsal Amaçlı Kooperatifler ve Birliklerle ilgili Eğitim çalışmaları yapılmıştır.

8-Proje uygulayan Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin hayvan takip çalışmaları devam etmektedir.

Dünyada birçok bitkinin gen merkezi durumunda olan ülkemizde Adıyaman ili, bu anlamda önemli bir bitki çeşitliliğine sahiptir. İlin sahip olduğu ve endemik (yöreye özgü) karakterdeki bitkiler içinde geofit dediğimiz soğanlı, yumrulu ve rizomlu bitkiler farklı bir önem taşırlar. Adıyaman ili florasında mevcut geofitlerden Fritillaria persica L. (Adıyaman lalesi) gerek süs bitkisi olarak gerekse farmasötik bitki olarak önemli bir değere sahiptir. Adıyaman lalesi başta ülkemiz olmak üzere Filistin, Ürdün, Suriye, Irak, İran Afganistan ve Kuzey Hindistan'ın dağlık bölgelerinde yayılış göstermektedir. Bu bitkinin ülkemizdeki yayılış alanı ise Adıyaman ili Sincik ve Gerger ilçeleri ile Hakkari ili Yüksekova ve Şemdinli ilçeleridir.

Adıyaman lalesi, bir metre kadar boya erişebilmekte ve her bir bitkide 40-45 çiçek bulunur. Bitki 3 - 3.5 aylık bir vegetaryon süresine sahiptir. Şubat ayı sonlarına doğru çıkış yapan bitkilerde çiçeklenme mart ayının sonlarına doğru görülür ve 25 - 30 gün devam eder.

Adıyaman ilinde bulunan diğer önemli bir geofit'de Ağlayan gelin veya Ters lale ismiyle bilinen Fritillaria imperialis L.'dir. Bu endemik soğanlı bitkide Adıyaman lalesine benzer ekolojik isteklere sahiptir. Bu bitkinin boyu 50 - 55 cm. kadardır ve mart ayı ortalarında çiçeklenmeye başlayan bitkilerin her birinde 4 - 5 çiçek bulunmaktadır.

Gerek Adıyaman lalesi gerekse Ağlayan gelin ülkemizin yıllık 2,5 - 3 milyon dolar olan çiçek soğanı ihracatında önemli bir yere sahiptir. Ayrıca peyzaj ve kesme çiçek olarakta değerlendirile bilen bu bitkilerin ilimiz ekonomisi için önemli değeri vardır.

Mücadele edilmediği takdirde verim ve kalitede büyük kayıplara neden olan, hububat ana zararlısı süneye karşı; müdürlüğümüz tarafından hazırlanan slayt ve video gösterileri ile sünenin yaşayışı, mücadele metotları ve ağırlıklı olarak biyolojik mücadele konuları kapsamında Merkez ve İlçelerimizde yaklaşık 2000 çiftçiye eğitim verilmiştir. 2012 yılı Nisan ayı içerisinde 13 ekip oluşturularak 47 personel ile mücadeleye esas olacak sürveyler yapılmıştır. Yapılan kıymetlendirme ve nimf sürveyleri neticesinde 18.05.2012 tarihinde ilaçlanmaya başlanıp, 29.06.2012 tarihinde ilaçlama bitirilmiştir. Çevre illerin kışlaklarının da ilimiz sınırlarında bulunduğundan dolayı geniş zaman aralığında çekiliş mücadelesi yapılmaktadır. İlimizde çekiliş mücadelesine 07.06.2012 tarihinde başlanıp 29.06.2012 tarihinde bitirilmiştir.

Süne mücadelesinde İlimiz Merkez, Besni, Kahta, Samsat ve Gölbaşı İlçelerinde 2012 yılı için programa alınan saha 900.000 dekar olmasına karşın, yapılan sürvey sonuçlarına göre çekiliş mücadelesi de dahil 593.690 da. alanda ilaçlı mücadele yapılmıştır.

2012 süne mücadelesi kapsamında yapılan kimyasal mücadeleden sonra sonuçların değerlendirilmesi amacı ile merkez ve ilçe köylerindeki farklı üreticilerden alınan toplam 505 adet buğday numunesinde yapılan emgi analiz sonuçları geçen seneler ile kıyaslandığında aşağıdaki tabloda da görüldüğü gibi mücadeledeki başarı nispeten 2012 yılında daha da artmış ve ilaçlanan alanlardaki emgi oranı % 1'in altına düşürülmüştür. 2012 yılı süne mücadelesinin milli ekonomiye katkısı yaklaşık 135.000.000 TL. olmuştur.

Ayrıca 2013 yılı İlkbaharında İlimiz Merkez ve 4 ilçede (Kahta, Besni, Gölbaşı, Samsat) toplam 243 yerleşim biriminde çıkması beklenen süne popülasyonunun ve buna bağlı olarak muhtemel mücadele alanlarının bir yıl önceden tahmin edilerek bu doğrultuda mücadele hazırlıklarının yapılması amacıyla; 2012 yılı Ekim ayı içerisinde süne kışlaklarımız olan Nemrut, Ulubaba, Haydaran ve Kımıl Dağlarında 10 gün süre ile süne kışlak sürveyleri yapılmış ve bu sürveyler sonuçları ışığında 2013 yılı süne mücadelesinin yine 900.000 da. alanda uygulanması uygun görülerek programa alınmış ve Bakanlığa sunulmuştur.